Bendecafé 2: De kracht van de professional

Geruite tafelkleedjes, vrolijke filmpjes van innovatiebrigades, een levensgrote roze bril en een gezonde mix van adviseurs, schoolbestuurders en docenten maakten op 24 november van het Polman’s Huis een intiem clubhuis tijdens het tweede Bendecafé van het IIO Netwerk.

Het Bendecafé werd op inspirerende wijze afgetrapt door Jennie Mast van Buurtzorg Nederland. Zij vertelde hoe deze thuiszorg organisatie gefundeerd is op complete zelfsturende teams zonder leidinggevenden, die zelf verantwoordelijk zijn voor de werving van en zorgverlening aan cliënten. Bekijk ook de presentatie van Jennie hieronder.

Met interesse, maar ook met een gezonde portie scepsis werd door het publiek de vertaling gemaakt van de werkwijze van Buurtzorg naar het onderwijs. ‘Er moet toch uiteindelijk ergens iemand de boel aansturen?’ werd gevraagd. Jennie Mast legt uit dat de zelfsturende teams oplossingsgericht werken en de taken steeds worden gerouleerd. Alle leden van het team registreren wat er gebeurt, daar hoeft verder geen verantwoording over te worden afgelegd. Omdat de teams er op deze manier samen uitkomen is aansturing van bovenaf overbodig. Zo kan de organisatie zo plat mogelijk blijven. Vanuit de zaal klinkt de term ‘zelfreinigend vermogen’, hoe zit het daarmee? Jennie geeft aan dat in samenwerking met coaches wordt gekeken hoe en óf de teams functioneren. Het team beslist samen of het goed gaat en wat er moet gebeuren om het nog beter te laten werken. ‘Maar hoe start je nou zo’n werkwijze, als je nog niet weet of het werkt?’. Jennie vertelt dat dit ook wel degelijk spannend is. Het is een risico, maar de basis ligt bij de kracht van de professional. Bij Buurtzorg is het erg snel gegaan, in 3 jaar tijd is de organisatie gegroeid van 100 naar 3500 medewerkers!

Tijdens de Solutions Salon werden weer ingezonden vraagstukken besproken, dit keer met als onderwerp ‘de kracht van de professional’. Dilemma’s over hoe je leraren uit de vertrouwde comfortzone haalt en betrekt bij het vernieuwen op de eigen school, of hoe je de meerwaarde van nieuwe onderwijsconcepten kan meten, stonden garant voor boeiende discussies. Zo werd door DOK12 in Amersfoort aan de kaak gesteld hoe een school nu genoeg aandacht kan besteden aan vernieuwen, terwijl de dagelijkse gang van zaken gewoon doorloopt. De tips die de Solutions Salon opleverden waren bijvoorbeeld de focus op professioneel overleg binnen tijdkaders, ondersteuning van ICT en samenwerken met andere scholen. En wat doe je als je als schoolleider ruimte biedt voor innovatie, en deze maar mondjesmaat wordt benut? Het vieren van elk succes, hoe klein ook, bleek in ieder geval belangrijk: kleine verandering kan tot grote effecten leiden.  Alle opbrengsten van de brainstorm in groepjes werd aan het einde van de sessie gezamenlijk besproken.

Aan het eind van de middag werd tijdens de Denktank gezamenlijk gezocht naar manieren om de voorgenomen prestatiebeloning in het onderwijs uit het regeerakkoord zodanig aan te pakken dat het geen ‘gedrocht’ wordt. De belangrijkste conclusie was dat (team)prestatiebeloning in het onderwijs goed kan werken, maar ook dat scholen de vrijheid moeten hebben om het te gebruiken wanneer zij zelf willen, en op een manier die bij hun school past. “Het moet gewoon een ‘tool’ zijn die scholen naar eigen inzicht kunnen gebruiken, zonder dat het Ministerie van OCW er vaste formats aan verbindt”, zo werd geopperd. 

Op de LinkedIn groep Bendecafé onderwijsinnovatie is reeds een mooie discussie ontstaan en zullen we blijven doorpraten.

Praat je nog niet mee? Meld je hier aan voor het volgende Bendecafé en sluit je aan bij het digitale clubhuis op LinkedIn: Bendecafé onderwijsinnovatie!