Bendecafé: Flevolab #2

Zeker 30 docenten, teamleiders en directeuren van meerdere scholen zijn in de middag van 1 oktober bijeengekomen, driekwart van hen heeft ook meegedaan met het eerste Bendecafé op 28 mei jl.

Gastheer Henk Orsel, hoofd ICT van het Zuyderzee College, heet iedereen van harte welkom in de Arena. Hoewel de naam van de kantine (door de leerlingen als favoriete naam gekozen) een ‘wedstrijd’ suggereert, spreekt Henk de hoop uit dat vanmiddag vooral veel van elkaar wordt geleerd.

De droom van leren op maat door Kees Versteeg, rector Hondsrug College

Op het Hondsrug College, een brede scholengemeenschap met 2.000 leerlingen, zijn sinds 4 jaar de ICT ontwikkelingen in volle gang. Dat is ook de eerste tip die Kees Versteeg meegeeft: als je als school kiest voor ICT, doe het goed en ga er volledig voor. Het Hondsrug College heeft ervoor gekozen daarin zo vooruitstrevend te zijn omdat het mee wil gaan met de veranderende maatschappij.

Neem bv. de internationalisering van de maatschappij. Is in de toekomst een stage in het buitenland nog nodig of biedt Skype een prima alternatief? Met ICT gaat onderwijs buiten het schoolgebouw verder, het nieuwe leren maakt van een leerling een wereldburger. En de ICT ontwikkelingen volgen elkaar snel op. Het onderwijs kan daar volop gebruiken van maken. Denk aan het toepassen van data voor leergedrag, rendement en de motivatie van leerlingen, om de effectiviteit van leermiddelen te kunnen meten. Voor optimaal differentiëren is ICT en nieuw lesmateriaal nodig.

Met de komst van Google Glass en onlangs Apple Watch krijgt de persoonlijke leeromgeving, gepersonaliseerd leren op interesse en op leerstijl, steeds meer gestalte. Klassikale opstellingen zijn niet meer nodig. Bij dit alles is van belang is dat zo veel mogelijk obstakels worden weggenomen; voorkomen moet worden dat de cultuur en de  structuur van de school leerlingen tegenhouden in hun ontwikkelingen.
Dus creëer meerdere en hogere niveaus van leren, maak schakelen tussen niveaus mogelijk, zorg voor een groter examenpakket en laat vaste lestabellen, het leerstofjaarklassensysteem en roosters los. De beginfase zal niet makkelijk zijn maar houd als school vast aan de visie, de richting. Denk in kansen en betrek docenten. Regel voor een breed draagvlak extra begeleiding voor docenten die het nodig hebben, verleid docenten met slimme apps bv. voor schoolverzuim, Apple TV of Zuludesk. Laat slimme leerlingen meedenken met onderwijsveranderingen.
Kees Versteeg sluit zijn inspirerende presentatie  af met de oproep van elkaar te leren, van de scholen die al verder zijn. Bekijk hier de presentatie terug. Kortom, samenwerkend leren en doceren. In dat kader wijst hij nog op de website www.learntoo.nl, een platform van/voor scholen met als doel dat docenten bepalen welke lesstof er in de klas komt.

Vervolg in Open Labsessies

Voor de rest van de middag staat de agenda nog open. De open space methode leidt tot diverse onderwerpen. Vanuit het eerste Flevolab zijn drie onderwerpen meegenomen:
1.     Formatief toetsen om beter te differentiëren in het beta-onderwijs
Je moet óf veel geld besteden aan moderne apps, óf veel tijd besteden om de toetsen zelf te koppelen aan een bepaalde module. Zijn er andere opties om het doel van formatief toetsen te bereiken?
Het groepje gaat verder onderzoeken:
·       Welke tooltjes zijn hiervoor geschikt?
·       Hoe kun je het beste formatief toetsen? Met welke didactische modellen?
·       Welke scholen hebben er al ervaring mee?
2.     Taalonderwijs met de iPad: op welke manier wordt dit al gedaan op andere scholen? Met welke apps?
Uitwisselen van ervaringen. Opgesplitst moderne/vreemde talen en Nederlands. Welke apps kennen we, welke om vaardigheden te ontwikkelen. Geen van allen nog de nodige ervaringen.
Tip voor Nederlands: een school is heel enthousiast over de methode Brutaal. Verder blijft de vraag naar een goede digitale methode Nederlands nog steeds staan. Deze vraag kunnen gezamenlijke scholen wellicht adresseren bij uitgeverijen, vo-content, of…
Na het eerste Flevolab is de groep bijeen gekomen met als eerste actie dat ze van het Almere College ervaringen en voorbeelden wilden horen. Dit Flevolab #2 is docente Engels Mariët Nap (Almere College) aangeschoven om te vertellen over het werken met de app Nearpod, E-packs en welke apps goed werken. Verder was er discussie over de uitleg van apps. Meestal is die in het Engels, waardoor er tussendoor geswitcht moet worden van talen. Op de doortastende vraag van Kees Versteeg wat de leerlingen ervan vinden, was de reactie: zij lijken er weinig moeite mee te hebben. De vraag ligt meer bij docenten.
De volgende actie wordt een bezoek aan het Hondsrug College op 30 oktober of 6 november.
3.     Grenzeloos persoonlijk. Wat zijn de principes/uitgangspunten waarop we in de toekomst ons onderwijs willen vormgeven?
Er bestaan veel mooie dromen hoe het onderwijs er uit zou moeten zien: geen klassen, geen opleidingen, geen leerjaren, maar wel gepersonaliseerd. Welke dromen zijn er? Welke dromen zouden ook realiseerbaar kunnen zijn? En vooral belangrijk: hoe kun je dat realiseren in een bestaande schoolsituatie, of moet je een compleet nieuwe school starten?
Het Almere College verzucht dat ze iedere school een Kees factor gunnen, zowel op schoolleiders- als bestuursniveau. Een uitwerking van de droom zou kunnen zijn dat lessen over de grenzen van de klaslokalen worden gegeven. Leerlingen overschrijden ook gemeentegrenzen dus waarom zou je lessen beperken tot 1 klaslokaal? Karel Hermans van Helen Parkhurst College wil in samenwerking met Gerwin Visscher een keer een gezamenlijke les geven op het Almere College (voor leerlingen van beide scholen).
De eerstvolgende actie: gezamenlijk lesgeven met iBooks, iTunesU, iScholengroep. Karel Hermans en Gerwin Visscher. Mogelijk kunnen ze worden geadviseerd door docenten vanuit het experiment Videolessen over gezamenlijk voorbereiden van lessen tussen verschillende scholen.

Als nieuw thema wordt toegevoegd:
4.     Scholing. Docenten doceren docenten.
Docenten met extra ervaring geven les aan hun collega’s bv. op het gebied van lesgeven met iPads. Docenten leren van elkaar, dat is een heel krachtige manier om de benodigde kennis te verwerven. Hiervoor moet tijd worden gereserveerd, een vast overlegmoment. De focus ligt in eerste instantie op een beperkt aantal apps zodat je als school daar goed mee leert werken.
Tijdens dit Flevolab worden ook enkele vragen ter plekke beantwoord. Bv. als het gaat om de dataopslag van de iPads of hoe om te gaan met iPads in de pauze. De reacties, de uitkomsten van de themagroepen van dit Flevolab zijn geplaatst op een digitaal prikbord. Ga hiervoor naar: http://linoit.com/users/LexvdN/canvases/Bendecaf%C3%A9%20IIO-op-maat%20Flevokans
Een vervolgstap wordt binnenkort gezamenlijk gezet. Er is ruime belangstelling voor de uitnodiging van Kees Versteeg om naar het Hondsrug College te komen om met docenten en leerlingen te gaan praten. Wil je ook komen naar de informatiebijeenkomst op woensdag 19 november? Mail dan je naam en het aantal personen naar k.versteeg@hondsrugcollege.nl.