Bendecafé: Persoonlijk leren 2.0

Persoonlijk leren 2.0

Na drie eerdere succesvolle Bendecafés in Limburg kon het vierde café niet uitblijven. Tijdens deze editie stond ‘persoonlijk leren’ centraal. Dit is ook een thema waar veel IIO-scholen zich mee bezighouden.

Dat geldt ook voor Limburgse scholen. Vijf scholen vanuit Stichting Onderwijs Midden-Limburg experimenteren met verschillende vormen van onderwijs op maat. In vijf showcases lieten zij aan alle aanwezigen zien hoe zij dit doen. Vanuit de verschillende zalen dacht het publiek mee om de scholen op weg te helpen met hun volgende stap. Deze ontwikkelingen sluiten aan bij de visie van Jan Fasen, gastheer van de middag en directievoorzitter van het Connect College. Hij opent de middag met de ambitie dat alle SOML-scholen in 2020 persoonlijk onderwijs aanbieden.

“In plaats van lesroosters en lessentabellen bepalen vanaf 2020 het niveau, de snelheid en ambities van de leerlingen hun schoolloopbaan. Persoonlijk leren heeft niet alleen betrekking op wat een leerling per vak doet. Het gaat breder, over zijn volle ontwikkeling.”

De vijf showcases

Bekijk in de onderstaande filmpjes hoe de vijf showcases hun visie op persoonlijk leren laten zien. Binnenkort volgt meer informatie over de opbrengsten uit de salons.

MEGAband 4 havo

De broedplek MEGAband 4 havo omvat zowel structurele, beheersmatige, inhoudelijk als culturele ontwikkelingen in de organisatie van het onderwijs aan 4 havo. Daar waar het rooster van de vaklessen gezien kan worden als in de vaste aggregatietoestand, daar is de MEGAband een blok van 2 lesuren op dinsdagmiddag dat als ‘vloeibaar’ gezien kan worden. In dit vloeibare deel van het rooster zijn alle leerlingen van 4 havo en alle docenten die deel uitmaken van het 3,4,5-havo-team vrijgeroosterd.

Docenten bieden in dit vloeibare deel activiteiten aan zoals mentoraat, en LOB, maar ook kansstromen, workshops of excellentieprogramma’s. De leerlingen kiezen uit dit aanbod via digitale inschrijving in Magister. De keuzevrijheid van leerlingen wordt gestuurd vanuit het op de school gangbare verkeerslicht-principe.

Ontwikkelingen in de MEGAband zijn gericht op het ontwikkelen en ontdekken van enerzijds andersoortig onderwijs-leer-gedrag van zowel leerlingen als docenten en anderzijds beheersmatige (keuze en aanwezigheid) en inhoudelijke aspecten van het onderwijs (gericht op funderen, integreren én excelleren).

Mundium College NT2

Het Mundium College NT2 is een school voor de eerste opvang van nieuwkomers, die de Nederlandse taal nog niet voldoende machtig zijn. Bij ons op school stromen het hele jaar leerlingen in en uit. Bovendien zijn er grote niveauverschillen in alle klassen.

Binnen de Nt2 afdeling zijn de klassen ingedeeld naar Nederlands niveau, beginners, half gevorderd en gevorderd. Leerlingen werken zoveel mogelijk in hun eigen tempo en stromen door naar een andere groep wanneer ze daar klaar voor zijn.

We zijn dit jaar gestart met een groep die werkt met een nieuw ontwikkelde Nt2 methode. De methode Disk is volledig digitaal en leerlingen kunnen hier individueel aan werken. Ook de niveaus zijn aan te passen, zo kan het voorkomen dat een beginnende leerling samen met een half gevorderde leerling in een klas zit.

Opeduca

Opeduca staat voor Open Educatie. Een visie op leren die als doel heeft ideeën van leerlingen te verwezenlijken met als resultaat het verkrijgen van kennis en vaardigheden.

We gebruiken de 4 universele thema’s (water, energie, voeding en duurzaam bouwen) om de vaardigheden ondernemen, presenteren en communiceren verder te ontwikkelen. De rode draad in dit proces is steeds “duurzame ontwikkeling”. Door gebruik te maken van een mindmap, over een bepaald thema, komen leerlingen tot hun eigen leer- en onderzoeksvragen. Onder leiding van docenten, in een coachende rol, en kennispartners gaan de leerlingen zelf op zoek naar de antwoorden op hun vragen.

De opgedane kennis en de antwoorden op de leer- en onderzoeksvragen worden gedeeld met de andere leerlingen. Dit kan bijvoorbeeld d.m.v. een filmpje, een poster, een powerpoint, een toneelstuk, een zelf gebouwd model, … . Binnen “Opeduca” speelt zelf ontdekken en motivatie een belangrijke rol; de leerlingen maken zelf keuzes met betrekking tot datgene wat ze willen leren en waarover ze kennis willen vergaren. Door deze manier van werken ontwikkelen ze in sterke mate hun onderzoeks- en presentatievaardigheden.

Connect College

Dit schooljaar zijn we gestart met een meer individuele manier van werken. Leerlingen werken in een grote ruimte aan opdrachten en krijgen in een klaslokaal instructie. Deze instructie mag maximaal 15 minuten duren. De instructie kan verplicht gesteld zijn door de docent, maar kan ook vrijwillig zijn.

Daarnaast bestaat er in de grote ruimte altijd de gelegenheid om vragen te stellen aan de docent. Hier vindt ook de verlengde instructie plaats aan een kleinere groep leerlingen. Daarnaast kunnen leerlingen keuzewerkuren volgen. Ze bepalen op vastgestelde momenten in de week welk vak ze in zo’n uur gaan doen. Er wordt gewerkt met weekplanners die iedere week op de ELO worden gezet. De proefwerken worden afgenomen in vooraf vastgelegde proefwerkbanduren.

Agora

Om het onderwijs in staat te stellen mee te groeien met de huidige maatschappij moeten wij het traditionele onderwijs zoals dat nu bestaat onherkenbaar verminken.

Agora ontwikkelt als broedplaats van Niekée voor SOML op dit moment volledig gepersonaliseerd, tweetalig onderwijs waarbij we actief de expertise van ouders en het bedrijfsleven inzetten. Leerlingen gaan werken in een zelfstandige projectstructuur waarbij de begeleiding door onderwijsprofessionals met hart en ziel onontbeerlijk is. Onze leerlingen moeten na Agora vol vertrouwen de uitdagingen van de maatschappij van de toekomst aan kunnen gaan.

Lyceum Schöndeln

Lyceum Schöndeln ziet verschillen tussen mensen als een bron van creativiteit en is ervan overtuigd dat leerlingen en docenten floreren als zij zoveel mogelijk zelf aan zet zijn.

In gymnasium 2 en 3 geeft Lyceum Schöndeln op dit moment invulling aan deze visie via persoonlijk leren. Gedurende een tweejarige ontwikkelperiode werken de gymnasiasten met behulp van studiewijzers zo zelfstandig mogelijk aan de kerndoelen van de onderbouw, vertaald in leerdoelen per vak. Toetsen zijn een middel om de ontwikkeling van leerlingen te peilen, geen doel.

Enkele keren per dag kunnen leerlingen zelf kiezen waaraan zij op dat moment willen werken. Bijvoorbeeld aan:

– het vak waarvan een docent aanwezig is in het lokaal (bijv. een taal, wiskunde, geschiedenis, biologie of natuurkunde)
– een ander vak naar keuze (in het eigen lokaal of op een andere werkplek)
– een door henzelf – samen met andere leerlingen – bedacht excellentieproject

Bij het maken van keuzes worden zij begeleid door een mentor/coach en door bovenbouwgymnasiasten. Die hebben ook oog voor leerlingen die nog niet zo goed zelfstandig kunnen werken óf juist erg veel uren in het schoolwerk steken. Wij verwachten dat leerlingen door deze wijze van werken hun middelbare school met meer plezier, een grotere motivatie en een hogere – deels zelfbepaalde – leeropbrengst doorlopen.