Interview Jochem de Haan

vwo-leerling Jochem de Haan (16) van het Zaanlands Lyceum is in het kader van zijn profielwerkstuk bezig met de organisatie van het Open Zaans Debattoernooi. Begin november presenteerde hij zijn idee bij het ID-Café, georganiseerd door InnovatieImpuls Onderwijs (IIO) en OVO Zaanstad.

Dit Café gaf het startschot voor een innovatietraject op verschillende scholen in de Zaanstreek. Het leggen van verbindingen tussen de scholen en het gezamenlijk brainstormen over onderwijsvernieuwing leidt in dit traject tot een aantal concrete ideeën die middels het ID-fonds, beschikbaar gesteld door het bestuur van OVO, gefinancierd kunnen worden. De visie dat leraren en leerlingen zelf het beste weten wat er verbeterd kan worden aan het onderwijs, staat hierbij centraal.

Hoe is jouw idee voor het Open Zaans Debattoernooi tot stand gekomen?
‘Drie jaar geleden, toen ik in de tweede klas zat, ben ik bij keuzelessen begonnen met debatteren. Op deze manier is het balletje gaan rollen en heb ik met een klein groepje leerlingen een bestuur opgericht voor een debatvereniging binnen het Zaanlands. Hiermee zijn we aan wedstrijden mee gaan doen, zoals het NK Debatteren voor Scholieren en het Intergymnasiaal Debattoernooi. Om meer leerlingen op het Zaanlands Lyceum in aanraking te laten komen met debatteren, hebben we een Open Zaans Debattoernooi georganiseerd. Dit was heel leuk, maar het kon grootser en leuker. Nu willen we meer scholen in de Zaanstreek bereiken. In principe kan iedereen meedoen, het is voor alle leeftijden en schoolniveaus geschikt.’
Waarom is een dergelijk toernooi belangrijk voor het Zaanse onderwijs?
‘Ik merk zelf heel erg dat sinds ik ben gaan debatteren, ik veel betere cijfers haal voor vakken als Nederlands, geschiedenis, aardrijkskunde en economie. Bij deze vakken moet je goed kunnen uitleggen, goed kunnen argumenteren. Met debatteren leer je hoe een argumentatiestructuur in elkaar zit, hoe je jezelf kunt uiten en hoe je zelfverzekerd voor een groep kunt staan.’
Op welke manier kan het ID-fonds bijdragen aan jouw idee?
‘Op het Zaanlands Lyceum heerst wel een debatcultuur, maar op andere scholen wordt vaak niet gedebatteerd. Door middel van het ID-fonds kunnen andere scholen hier ook mee in aanraking komen. Zo hoop ik contactpersonen te vinden die op hun eigen school leerlingen kunnen benaderen. Ook een financiële bijdrage voor de reiskosten van juryleden en kosten voor de locatie zijn natuurlijk belangrijk. Het zou heel mooi zijn als er op deze manier op andere scholen ook een debatcultuur ontstaat.’
Welke invloed heeft het ID-Café, dat op 6 november plaatsvond, op jouw idee gehad?
‘Ik heb die middag heel veel goede ideeën gehoord. Daarna ben ik gaan schiften en heb ik gekeken wat uitvoerbaar is. Een goed idee was bijvoorbeeld om te zorgen dat ik niet zelf naar alle scholen toe moet, maar om op andere scholen een contactpersoon te vinden, die de school en de leerlingen beter kent. Een ander idee was om een bekend persoon te vinden die een praatje komt houden op het toernooi, dat is ook leuk voor op de uitnodiging. Ik kreeg echt veel input om over na te denken.’
Zou debatteren ook in de reguliere lessen plaats kunnen vinden?
‘We hebben bij onze debatvereniging een begeleider gehad die ook aardrijkskundedocent was. Hij is het debatteren ook in zijn lessen gaan verwerken. De stof werd zo veel levendiger. De sectie Nederlands is er nu ook mee bezig. Dit blijkt vaak toch wel lastig omdat de meeste vakken al een heel vol programma hebben. Je zit met de wettelijke normen, de eisen van de school, er is weinig ruimte voor input van leerlingen. Sommige leerlingen zijn druk bezig met hoe het onderwijs beter kan, of geven feedback over wat er niet goed gaat. Als docenten meer met leerlingen hierover in gesprek gaan, kunnen de lessen veel beter, leuker en effectiever worden.’